Y Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog yn teithio o Fae Caerdydd i Gaerfyrddin

Bydd y Pwyllgor Cynulliad sy’n gyfrifol am graffu ar waith y Prif Weinidog, Carwyn Jones, yn archwilio’r strategaeth i leihau tlodi yng Nghymru a materion eraill yn rhanbarth gorllewin Cymru.

Bydd Carwyn Jones, y Prif Weinidog, yn ymddangos gerbron y Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog ddydd Gwener 17 Chwefror am 11.00 yng Nghanolfan Halliwell, Caerfyrddin.

Beth mae’r pwyllgor yn ei wneud?

Mae gan y Cynulliad sawl pwyllgor sy’n cynnwys Aelodau’r Cynulliad o’r gwahanol bleidiau gwleidyddol i edrych yn fanwl ar wahanol bynciau, h.y. iechyd, addysg a diwylliant. Un o’u swyddogaethau yw ymchwilio i weld a yw Llywodraeth Cymru yn gwneud gwaith da.

Maent yn gwneud hyn drwy ofyn am farn y cyhoedd a thrwy gael mewnbwn gan arbenigwyr, elusennau a sefydliadau eraill. Maent hefyd yn mynd ati’n rheolaidd i holi Gweinidogion ac Ysgrifenyddion y Cabinet Llywodraeth Cymru.

Mae’r Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog yn cwrdd unwaith bob tymor yn unig, ac (fel y mae’r enw yn ei awgrymu) mae’n edrych ar yr hyn y mae’r Prif Weinidog yn ei wneud. Cadeirydd y Pwyllgor yw Ann Jones AC, y Dirprwy Lywydd. Mae pob un o’r Aelodau Cynulliad sy’n aelodau o’r pwyllgor hwn hefyd yn gadeirydd ar bwyllgorau eraill.

Y Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog – Aelodaeth

Ann Jones AM (Cadeirydd) Llafur Cymru	Jayne Bryant AM Llafur Cymru
Huw Irranca-Davies AM Llafur Cymru	Russell George AM Ceidwadwyr Cymreig
John Griffiths AM Llafur Cymru	Mike Hedges AM Llafur Cymru
Bethan Jenkins AM Plaid Cymru	Dai Lloyd AM Plaid Cymru
Lynne Neagle AM Llafur Cymru	Nick Ramsay AM Ceidwadwyr Cymreig
Mark Reckless AM UKIP Cymru	David Rees AM Llafur Cymru
Simon Thomas AM Plaid Cymru

Beth mae’r Prif Weinidog yn ei wneud?

Prif Weinidog Cymru yw arweinydd Llywodraeth Cymru ac mae’n cael ei benodi gan Ei Mawrhydi’r Frenhines ar ôl iddo gael ei enwebu gan Aelodau’r Cynulliad yn y Senedd.

Mae cyfrifoldebau’r Prif Weinidog yn cynnwys:

• penodi Cabinet sy’n ffurfio Llywodraeth Cymru;
• cadeirio cyfarfodydd y Cabinet;
• arwain ar ddatblygu a chyflwyno polisïau;
• rheoli’r cysylltiadau â gweddill y DU a chysylltiadau rhyngwladol;
• cynrychioli pobl Cymru ar fusnes swyddogol, a
• staff Llywodraeth Cymru.

Beth fydd yn cael ei drafod gan y Pwyllgor y tro hwn?

Yn y cyfarfod hwn, bydd y Pwyllgor yn canolbwyntio ar weledigaeth a dulliau gweithredu Llywodraeth Cymru ar gyfer lleihau tlodi yng Nghymru. Darllenwch fwy am y mater.

Hoffai’r Pwyllgor hefyd drafod materion pwysig eraill yn rhanbarth gorllewin Cymru. Os oes mater yr ydych am iddo gael ei drafod, gallwch awgrymu pwnc trafod ymlaen llaw.

Sut gallaf wylio?

Mae croeso i chi ddod i wylio trafodion y Pwyllgor. Cysylltwch â ni drwy ein llinell archebu. Os ydych yn byw yng Nghaerfyrddin neu yng ngorllewin Cymru, gallwch hefyd awgrymu pwnc trafod ymlaen llaw.

Os na allwch fod yno eich hun, bydd modd gwylio’r cyfarfod yn fuan iawn wedyn ar Senedd.tv.

#GofynPrifWein – Hoffai’r Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog glywed gennych

#GofynPrifWein– Cyfle i holi Carwyn Jones, y Prif Weinidog

Hoffai’r Pwyllgor glywed gan sefydliadau, busnesau a chi – mae rhagor o wybodaeth am sut i gymryd rhan ar-lein ar gael isod.

Mae’r Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog yn cyfarfod yn Abertawe am 10.30 ar 16 Hydref yn Amgueddfa Genedlaethol y Glannau. Y prif bwnc trafod fydd ‘Cymru yn y Byd Ehangach’. Dyma enghreifftiau o’r materion y bydd yn cael eu trafod:

Beth yw strategaeth gyffredinol Llywodraeth Cymru ar gyfer  marchnata a hyrwyddo Cymru i’r byd?	Beth yw brand Cymru? Pa mor llwyddiannus yw ymdrechion i hyrwyddo atyniadau yng Nghymru i dwristiaid?	A yw Llywodraeth Cymru yn gwneud digon i ddenu buddsoddwyr?
A yw Llywodraeth Cymru yn llwyddo I gyfleu delwedd o Gymru sy’n apelio i dwristiaid o’r DU ac o dramor?	A yw diwylliant Cymreig yn ddigon gweladwy y tu allan i Gymru?	Pa farchnadoedd neu nwyddau ddylid eu blaenoriaethu?

Caiff agenda lawn ei llwytho i dudalen y Pwyllgor ar y we unwaith iddi gael ei chadarnhau.

Mae’r rhan fwyaf o Bwyllgorau’r Cynulliad yn cyfarfod yn wythnosol i graffu ar waith Llywodraeth Cymru yn fanwl, ond mae’r Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog yn canolbwyntio ar bynciau eang ynghylch unrhyw weledigaeth strategaeth ganolog yn Rhaglen Lywodraethu Llywodraeth Cymru.

Sut ydw i’n cymryd rhan ar-lein?

Gallwch gyflwyno eich cwestiwn neu sylw i’r Pwyllgor ynghylch ‘Cymru yn y Byd Ehangach’ fel a ganlyn:

	Ar Twitter – Dilynwch @CynulliadCymru ar Twitter ac ymatebwch i unrhyw negeseuon ynghylch y pwnc hwn gan ddefnyddio’r hashnod #GofynPrifWein. Hefyd, mae croeso ichi anfon neges uniongyrchol os hoffech i’ch neges fod yn gyfrinachol.
	Ar Facebook – ‘Hoffwch’ dudalen y Cynulliad ar Facebook a gadewch neges ar unrhyw ddiweddariad statws perthnasol. Os nad ydych yn gweld diweddariad statws perthnasol, gallwch ysgrifennu neges ar y dudalen gyda’r hashnod #GofynPrifWein.
	E-bost– Gallwch ddweud eich dweud drwy anfon e-bost at: Craffu.PW@Cynulliad.Cymru
	Ar YouTube – Beth am ffilmio eich hun yn gofyn eich cwestiwn ac anfon linc i’r fideo drwy unrhyw un o’r sianeli uchod?
	Ar Instagram – Os gallwch fynegi’ch barn mewn ffordd greadigol weledol, carwn weld eich cyflwyniadau. Tagiwch gyfrif Instagram y Senedd yn eich llun neu ddefnyddiwch yr hashnod #GofynPrifWein. Fel arall, gallwch wneud sylwadau ar unrhyw un o’n cyflwyniadau ar Instagram, eto gan ddefnyddio’r hashnod #GofynPrifWein.
	Sylwadau – Beth am adael neges ar y blog hwn yn awr?

Beth sy’n digwydd nesaf?

Byddwn yn coladu’r ymatebion a’u trosglwyddo at David Melding AC, Cadeirydd y Pwyllgor. Bydd y Pwyllgor wedyn yn eu cynnwys yn ei gwestiynau i Carwyn Jones, y Prif Weinidog. Gallwch ddod i wylio’r cyfarfod yn fyw, ei wylio ar-lein ar Senedd.TV neu ddarllen y trawsgrifiad. Byddwn yn rhoi gwybod ichi os atebwyd eich cwestiwn. Cynhelir y cyfarfod yn Abertawe am 10.30 ar 16 Hydref yn Amgueddfa Genedlaethol y Glannau.

Edrychwn ymlaen at glywed eich barn!

“You can see the extraordinary beauty, the wonderful people and great hospitality, so I’d encourage everybody in the States to come and visit Wales.”
– Yr Arlywydd Barack Obama

Ymchwilio i’r pwnc – ‘Cymru yn y Byd Ehangach’

Gallai’r pwnc hwn ymddangos yn gymhleth, ond gall cymryd cam yn ôl i ystyried mater yn ei gyfanrwydd fod yn werthfawr. Hoffwn glywed syniadau arloesol a sylwadau o safbwyntiau gwahanol gan bobl o wahanol gefndiroedd.

Cyfleoedd cyflogaeth i bobl dros 50 oed

Yn ôl ym mis Tachwedd 2014 penderfynodd Pwyllgor Menter a Busnes Cynulliad Cenedlaethol Cymru gynnal ymchwiliad i cyfloedd cyflogaeth i bobl dros 50 oed

Gall fod yn anodd i bobl dros 50 oed ddod o hyd i swydd, yn enwedig un sy’n defnyddio eu holl sgiliau. Penderfynodd y Pwyllgor y bydden nhw yn edrych ar beth y gellir ei wneud am hyn gan fod pobl yng Nghymru, erbyn hyn, yn byw yn hirach ac mae pensiynau yn mynd yn llai. Mae’r rhan fwyaf o bobl yn gweithio yn hirach ac erbyn hyn nid yw’n ofynnol i bobl ymddeol pan maent yn 60 neu 65 oed.

Yn ogystal â gofyn i sefydliadau allanol, academyddion a’r cyhoedd beth oedden nhw’n ei feddwl drwy ofyn iddyn nhw ymateb yn ysgrifenedig, bu i’r Pwyllgor hefyd ymweld â sefydliadau cynrychioladol i drafod yr ymchwiliad hefo nhw.

Bu i’r Pwyllgor ymweld ag aelodau staff o John Lewis Caerdydd, NIACE Cymru, Working Links, Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, TUC Cymru a Chyngor Sir Benfro ar 12 Chwefror 2015. Cynhaliwyd trafodaethau o gwmpas y rhwystrau mae pobl dros 50 oed yn eu hwynebu wrth chwilio am swydd newydd, oes unrhyw stereoteipiau am gyflogaeth i bobl dros 50 oed, sut y gallwn ddod i’r afael â rhain a oes unrhyw beth y gall Llywodraeth Cymru ei wneud i gefnogi a hyrwyddo cyflogaeth i bobl dros 50 oed.

Rhai o’r rhwystrau trafodwyd yn ystod yr ymweliadau hyn oedd y diffyg cyllid ar gyfer cyfleoedd hyfforddiant a diffyg pethau fel sgiliau TGCh. Gallwch ddarllen mwy am y trafodaethau hyn ar dudalen y Pwyllgor yma.

Dyma Rhun Ap Iorwerth AC yn dweud wrthym am drafodaethau hefo Staff Adnoddau Dynol Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr.

Yn ogystal ag ymweld â’r sefydliadau cynrychioladol hyn bu i’r Pwyllgor hefyd siarad hefo unigolion yn ystod eu cyfarfodydd yn y Senedd, gan gynnwys swyddfa’r comisiynydd pobl hŷn Cymru a chynrychiolwyr o Age Cymru a Prime Cymru.

Mae’r Pwyllgor wedi cyhoeddi eu hadroddiad sydd yn cynnwys argymhellion ar bethau mae’r Pwyllgor yn meddwl dylai Llywodraeth Cymru eu gwneud  i’w gwneud yn haws i bobl dros 50 oed ddod o hyd i waith. Un o’r pethau mae’r Pwyllgor wedi ei argymell i Lywodraeth Cymru yw eu bod yn cynnal ymgyrch ‘Positif Am Oed’ i annog cyflogwyr i gyflogi pobl dros 50 oed. Yn ogystal â hyn ddylai Llywodraeth Cymru gael ymgyrch a fydd yn cynyddu nifer y lleoliadau gwaith a phrentisiaethau ar gyfer pobl dros 50 oed. Mae’r Pwyllgor hefyd yn argymell y dylai Llywodraeth Cymru ysgrifennu strategaeth sgiliau ar gyfer pobl dros 50 oed sy’n nodi sut y bydd yn helpu’r bobl hynny i gael y sgiliau sydd eu hangen arnynt i gael swydd.

Mae’n bosib i chi weld yr adroddiad llawn neu grynodeb o’r adroddiad yma a gallwch weld sylw yn y wasg o’r lansiad adroddiad wrth clicio ar y lluniau isod.

Bydd y Pwyllgor yn siarad hefo’r Dirprwy Weinidog dros Sgiliau a Thechnoleg yn ystod tymor yr hydref i ofyn beth fydd hi yn eu gwneud am yr argymhellion yn yr adroddiad.

Am fwy o wybodaeth dilynwch @SeneddBusnes.

Digwyddiad pêl-droed 24.5.12 – Stebonheath, Llanelli

http://vimeo.com/43106737

Digwyddiad pêl-droed 24.5.12 – Stebonheath, Llanelli

Ddydd Iau 24 Mai, cynhaliodd aelodau o un o bwyllgorau Cynulliad Cenedlaethol Cymru sesiwn meic agored yn Stebonheath, Llanelli, er mwyn gwrando ar sylwadau pobl am Uwch Gynghrair Cymru.
Roedd y digwyddiad yn rhan o ymchwiliad y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol i Uwch Gynghrair Cymru.
Ar ôl y digwyddiad, dywedodd Ann Jones, Cadeirydd y Pwyllgor: “Roedd yn braf cael mynd allan a chyfarfod pobl sydd â diddordeb yn Uwch Gynghrair Cymru ac sydd wedi ymrwymo i sicrhau bod y gynghrair a’u clybiau yn llwyddiannus.
Clywsom nifer o bwyntiau pwysig am sut y gellir datblygu Uwch Gynghrair Cymru, a byddwn yn cyflwyno’r pwyntiau hyn i Gymdeithas Bêl-droed Cymru pan fydd aelodau’r gymdeithas yn dod i siarad â ni yn y Senedd.
Byddwn yn cwrdd â rhagor o gefnogwyr Uwch Gynghrair Cymru cyn bo hir, pan fyddwn yn ymweld â chlwb pêl-droed Llandudno (http://www.pitchero.com/clubs/llandudno/), ac rydym yn gobeithio clywed gan gefnogwyr ledled gogledd Cymru.”
Mae’r fideos isod yn cynnwys eitemau gan Colin Staples o Ymddiriedolaeth Bêl-droed Cymru, a Nigel Richards o glwb pêl-droed Llanelli, sy’n sôn am y prif faterion a drafodwyd yn ystod y digwyddiad.

Diolch i Nigel ac i bawb yng nghlwb pêl-droed Llanelli am gynnal y digwyddiad. Cynhelir y digwyddiad yng nghlwb pêl-droed Llandudno ar 31 Mai am 19.30. Cliciwch ar y linc a ganlyn i gael rhagor o wybodaeth: http://www.pitchero.com/clubs/llandudno/news/welsh-premier-league-open-foru-589890.html

Dewch i ddweud eich dweud ar Uwch Gynghrair Cymru mewn cyfarfod cyhoeddus yn Parc Stebonheath, Llanelli 19.30, dydd Iau 24 Mai 2012

Cyfranogiad yn y Celfyddydau

Cofio - Celfyddydau Cymunedol RhCT

Yn ddiweddar, mae’r Tîm Allgymorth wedi bod yn gweithio gyda nifer o grwpiau celfyddyd lleol ar draws y wlad i glywed eu barn ar ymchwiliad i Gyfranogiad yn y Celfyddydau.

Mae cyfranogwyr a chynrychiolwyr o Gelfyddydau Cymunedol Rhondda Cynon Taf, Canolfan Grefft Rhuthun, Y Galeri, Celf o Gwmpas, Arts Alive, Arts 4 Wellbeing a’r Rhwydwaith Sector Gwirfoddol i Bobl Croenddu Cymru oll wedi bod ynghlwm â chyfres o grwpiau ffocws a gafodd eu hwyluso gan Kevin Davies, Lowri Williams a Cheri Kelly; Rheolwyr Allgymorth De Orllewin Cymru, Gogledd Cymru a Chanolbarth a Gorllewin Cymru, yn ôl eu trefn.

Roedd dros 190 o bobl ynghlwm wrth yr ymgynghoriad, a fydd yn cyfrannu at waith y Grŵp Gorchwyl a Gorffen a sefydlwyd gan y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol.

Cynhaliwyd y sesiwn gyntaf gyda phrosiect Cofio Celfyddydau Cymunedol RhCT; cynhyrchiad theatr dawns i oedolion hŷn am hel atgofion a sefydlwyd gan Gelfyddydau Cymunedol RhCT ym mis Mai 2012. Mae’r prosiect ar gyfer oedolion hŷn, rhwng 60 a 94 oed, sy’n byw yng nghymunedau’r Maerdy, Glynrhedynog, Tylorstown, Stanleytown, Ynys-hir a Threbanog.

Isod mae dyfyniadau gan bobl a gymerodd ran yn y sesiwn:
“Mae bod ynghlwm wrth Cofio wedi cael effaith dwys a pharhaol – rydym wedi datblygu sgiliau newydd sydd wedi cael effaith arwyddocaol ar ein hyder, gweithgarwch corfforol, gallu deallusol, emosiynau, sgiliau cymdeithasu a’n cof.” (Eva)

“Mae agwedd gymdeithasol Cofio a’r rhyngweithio creadigol gydag eraill yn rhoi teimlad o les a phwrpas i chi – cerrig milltir ac atgofion yn cael eu rhannu drwy adrodd ein straeon drwy ddawns a drama.” (Iris)

“Rwy’n swil iawn, ond mae mynd i Cofio yn golygu fy mod yn gadael y tŷ bob wythnos, yn cwrdd â phobl a dod i’w hadnabod yn well, ac mae hefyd yn helpu fy symudedd. Mae’r rhyngweithio cymdeithasol gydag eraill wedi fy helpu i siarad mwy – nid wyf mor swil bellach.” (Pam)