Dathlu Dydd Miwsig Cymru

Heddiw, rydym yn dathlu Dydd Miwsig Cymru (Welsh Language Music Day), sef digwyddiad blynyddol a gynhelir ledled Cymru i godi ymwybyddiaeth am gerddoriaeth o Gymru. Eleni, bydd aelodau o staff Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn manteisio ar y cyfle i ddathlu Dydd Miwsig Cymru, a hynny fel rhan o’n hymrwymiad parhaus i hyrwyddo’r defnydd o’r Gymraeg yn y sefydliad. Drwy gydol yr wythnos ddiwethaf, mae dysgwyr Cymraeg yn y Cynulliad wedi bod yn dysgu’r geiriau i Hen Wlad fy Nhadau, sef yr anthem genedlaethol.

Rhestr o hoff ganeuon Elin Jones AC, Llywydd Cynulliad Cenedlaethol Cymru.

Fel rhan o’n dathliadau ar gyfer Dydd Miwsig Cymru, mae Elin Jones AC, Llywydd Cynulliad Cenedlaethol Cymru, wedi creu rhestr o’i hoff ganeuon Cymraeg er mwyn rhoi blas o’r arlwy cyfoethog sy’n bodoli yn y diwydiant.

1. Ethiopia Newydd – Geraint Jarman a’r Cynganeddwyr
2. Tyrd Olau Gwyn – Cowbois Rhos Botwnnog
3. Sebona Fi – Yws Gwynedd
4. Cymru, Lloegr a Llanrwst – Y Cyrff
5. Cwcwll – Beganifs
6. Rhedeg i Paris – Yr Anhrefn
7. Harbwr Diogel – Elin Fflur
8. Julia Gitar – Jess
9. Cân i Gymry – Datblygu
10. Coffi Du – Gwibdaith Hen Frân

Wrth siarad am ei detholiad, dywedodd y Llywydd:

“Rwy’n hynod falch o gefnogi’r ymdrech hon i sicrhau y gall pobl Cymru glywed y gerddoriaeth amrywiol sydd ar gael yn Gymraeg ac yn Saesneg. Tyfais i fyny yn gwrando ar fandiau Cymraeg, ac rwyf wedi llunio detholiad o’m hoff gerddoriaeth Gymraeg, gan gynnwys rhai o’r caneuon yr oeddwn yn gwrando arnynt pan oeddwn yn ifanc iawn, a rhai o’r caneuon mwy diweddar yn niwydiant bywiog cerddoriaeth bop Cymru”.

Y Senedd yn paratoi i gynnal gig arbennig ar Ddydd Gŵyl Dewi

Gan barhau â thema Dydd Miwsig Cymru, rydym yn cyfri’r dyddiau tan 1 Mawrth, pan fydd y Senedd yn cynnal gig arbennig iawn i ddathlu Dydd Gŵyl Dewi. Bydd GDSD yn gyfle gwych i ddathlu talent gerddorol orau Cymru, gyda pherfformiadau gan:

Adwaith
Hannah Grace
Mellt
Reuel Elijah a Mace
Roughion (set DJ)

Cynhelir y digwyddiad mewn partneriaeth â phrosiect Horizons y BBC a’r Selar.

I gael rhagor o wybodaeth am y gig, cliciwch yma.

Bydd mynediad i’r gig yn RHAD AC AM DDIM, ac mae tocynnau ar gael yma.

 

Ymweld â’r Senedd a’r Pierhead: Drysau Agored 2017

Wybodaeth Am Ddrysau Agored

Pob blwyddyn, mae adeiladau a lleoliadau yn agor Drysau Agored Cadw, gan roi cyfle i bobl ymweld â channoedd o atyniadau ar draws y gwlad am ddim. Ar ddydd Sadwrn 30 Medi, bydd Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn cynnig mynediad arbennig i’r cyhoedd.

Er bod y Senedd a’r Pierhead ar agor i’r cyhoedd drwy gydol y flwyddyn, bydd ymwelwyr Drysau Agored yn gallu gweld yr hyn sy’n digwydd y tu ôl i’r llenni mewn rhannau o’r adeiladau nad ydynt ar agor i’r cyhoedd fel arfer.

Ble?

Bydd cynllun Drysau Agored yn mynd ag ymwelwyr ar daith drwy hanes Bae Caerdydd a Chynulliad Cenedlaethol Cymru.

Bydd yn cynnwys y tri adeilad ar ystâd y Cynulliad ym Mae Caerdydd:

Y Pierhead

Byddwch yn dechrau ar eich taith drwy amser yn y Pierhead ym 1897. Yn yr adeilad eiconig hwn, a adeiladwyd ddiwedd oes Victoria, gall ymwelwyr ddysgu am hanes Bae Caerdydd. Amgueddfa a chanolfan arddangos yw’r Pierhead yn awr, ac mae ar agor i’r cyhoedd saith diwrnod yr wythnos.

Tŷ Hywel
Yn Nhŷ Hywel roedd siambr drafod wreiddiol y Cynulliad ac yn awr, dyma le mae swyddfeydd staff ac Aelodau’r Cynulliad.

Y Senedd

Yn adeilad dirnod eiconig  ym Mae Caerdydd, y Senedd yw galon democratiaeth Cymru. Rydym yn ymfalchïo yn y Dystysgrif Rhagoriaeth a gafodd gan Trip Advisor. Mae’r adeilad seneddol modern hwn, sy’n gartref i siambr drafod y Cynulliad, hefyd yn un o’r adeiladau mwyaf cynaliadwy ac ecogyfeillgar yng Nghymru. Caiff ymwelwyr gyfle i ddysgu am hanes a phensaernïaeth yr adeiladau a dysgu rhagor am waith Cynulliad Cenedlaethol Cymru.

Cyfeiriad: Cynulliad Cenedlaethol Cymru, Bae Caerdydd, Caerdydd, CF99 1NA

Pryd?

Mae dwy daith yn cael eu cynnal ar 30 Medi am 11:00 a 14.00.

Sut rydw i’n neilltuo lle ar y daith?

Rhaid neilltuo lle ymlaen llaw gan fod nifer y lleoedd yn gyfyngedig ar y daith hon y tu ôl i’r llenni. Mae’r daith am 11:00 yn LLAWN ond mae llefydd ar gael ar y daith 14.00.

Ffoniwch 0300 200 6565 neu anfonwch e-bost at cysylltu@cynulliad.cymru  i neilltuo lle.

Rhagor o wybodaeth

Cynllun blynyddol gan Cadw yw Drysau Agored i ddathlu pensaernïaeth a threftadaeth Cymru ac mae’n rhan o Ddiwrnodau Treftadaeth Ewrop, sy’n cael ei gynnal mewn hanner cant o wledydd Ewropeaidd ym mis Medi bob blwyddyn.

I gael rhagor o wybodaeth, gan gynnwys gwybodaeth am atyniadau eraill yng Nghymru sy’n rhan o’r cynllun, ewch i wefan Cadw.

Ymweld â Chynulliad Cenedlaethol Cymru

Os na fedrwch ddod ar y daith ar 30 Medi, gallwch ymweld â’r Senedd a’r Pierhead rywdro eto gan eu bod ar agor i’r cyhoedd saith diwrnod yr wythnos.

Caiff digwyddiadau eu cynnal yn y Senedd yn rheolaidd a bydd perfformwyr, cantorion, arddangosfeydd a gweithgareddau i’w mwynhau drwy’r flwyddyn. Felly, dewch draw i weld beth sy’n digwydd!

Gallwch hefyd weld pwy yw’ch Aelodau Cynulliad a sut y maent yn cynrychioli’ch buddiannau chi yn siambr drafod y Senedd.

Ar hyn o bryd, mae’r Senedd ar agor:

Rhwng dydd Llun a dydd Gwener 09.30 – 16:30

Dydd Sadwrn, dydd Sul a gwyliau banc (drwy’r flwyddyn) 10:30-16:30.

Mae rhagor o wybodaeth i ymwelwyr, gan gynnwys gwybodaeth i’r rhai sydd â chyflwr ar y sbectrwm Awtistig ar gael ar ein gwefan.

Tudalen Trip Advisor ar Gynulliad Cenedlaethol Cymru.

Tudalen Facebook y Senedd.

Cyfrifon Cyhoeddus: Sicrhau bod llywodraethau’n gwario eich arian yn ddoeth.

Heb waith craffu ar gyfrifon cyhoeddus, ni fyddai achosion o osgoi treth fel gan Amazon a Starbucks wedi cael eu dwyn i oleuni.

Yn ogystal â bod yn berthnasol i swyddogion ac archwilwyr, mae hefyd yn rhywbeth sy’n bwysig i bawb.

Mae’n fater o fynd ar drywydd ble a sut y caiff eich trethi eu gwario.

Mae’r arian hwn yn cael ei wario ar ran pawb, a hynny ar lefel genedlaethol, drwy weinyddiaethau datganoledig, drwy lywodraethau rhanbarthol ac ar lefel leol. Yn yr holl achosion hyn, mae gwleidyddion etholedig yn penderfynu sut i wario ein harian, ac mae’n hanfodol bod y gwariant hwn yn cael ei fonitro i sicrhau ei fod yn effeithiol ac yn effeithlon

Mae’r rôl hon yn golygu bod y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus yn San Steffan yn dwyn y teitl ‘Brenhines y Pwyllgorau Dethol’, ac fel y dywedodd Margaret Hodge AS mewn gohebiaeth â Gus O’Donell (Pennaeth Gwasanaeth Sifil y DU gynt), ‘Mae’n ddyletswydd ar y Pwyllgor i weithio er budd y cyhoedd a’r trethdalwr yn ddi-ofn, pryd bynnag a lle bynnag yr ydym yn credu bod hynny’n angenrheidiol’.

Heb y gwaith hwn o alw i gyfrif, ni fyddai’r achosion diweddar o osgoi trethi gan gorfforaethau mawr wedi cael eu dwyn i’r parth cyhoeddus, ac efallai na fyddai’r cyfle wedi codi i holi unrhyw un am fethiannau prosiectau a ariannwyd yn gyhoeddus fel Cronfa Buddsoddi Cymru mewn Adfywio.

‘Wnes i erioed feddwl y byddwn i’n mwynhau gwaith a oedd, ar yr olwg gyntaf, yn ymddangos i fod yn waith archwilio sych iawn, yn monitro gwariant y llywodraeth’ – Y Fonesig Margaret Hodge AS

Digwyddiad y Rhwydwaith Cyfrifon Cyhoeddus

Mae Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn falch o fod yn cynnal cyfarfod cyntaf y rhwydwaith cyfrifon cyhoeddus.

Mae bod yn aelod o’r Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus yn gyfrifoldeb mawr, ac felly rydym ni fel Pwyllgor eisiau sicrhau ein bod yn barod am yr her, ac yn gwneud ein gorau glas i sicrhau bod eich arian chi’n cael ei wario mewn ffordd gyfrifol.

Ddydd Llun 18 Medi, byddwn yn dod ag ystod eang o bobl ynghyd sydd â diddordeb mewn pwyllgorau cyfrifon cyhoeddus, i ddysgu oddi wrth ei gilydd, datblygu sgiliau newydd a rhannu arfer gorau. Bydd cynrychiolwyr o bob rhan o’r DU a thu hwnt yn trafod sut rydym yn gwneud y gwaith pwysig hwn ar hyn o bryd, a’r hyn y mae modd ei wneud yn well.

Bydd gennym nifer o wahanol sesiynau yn ystod y dydd, gan gynnwys:

• Prif araith gan y Fonesig Margaret Hodge AS – Beth sy’n gwneud Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus effeithiol?
  Bydd Margaret Hodge yn trafod ei phum mlynedd fel Cadeirydd y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus yn San Steffan, a’i hymdrech i geisio ailgysylltu’r Senedd â phobl fel pleidleiswyr, trethdalwyr a dinasyddion drwy roi llais i’r materion sy’n bwysig iddyn nhw.
• Trafodaeth panel – ‘Perthynas sy’n gweithio’ – Rôl yr Archwilwyr yng ngwaith y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus
  Cadeirydd: Anthony Barrett, Archwilydd Cyffredinol Cynorthwyol, Swyddfa Archwilio Cymru
• Astudiaeth Achos Academaidd –‘Effeithiolrwydd cymharol Pwyllgorau Cyfrifon Cyhoeddus datganoledig y DU’
  Helen Foster, FCA, BA(Anrh), MPA, FHEA Darlithydd mewn Cyfrifeg – Ysgol Fusnes Prifysgol Ulster
• Ochr arall Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus – Safbwynt tyst
  James Price, Dirprwy Ysgrifennydd Parhaol, Grŵp yr Economi, Sgiliau a Chyfoeth Naturiol, Llywodraeth Cymru

Mae’r agenda llawn ar gael yma.

Cymryd rhan

Cyn y digwyddiad, mae croeso i chi anfon y cwestiynau am gyfrifon cyhoeddus yr hoffech eu gweld yn cael eu hateb, fel:

• Sut mae pwyllgorau cyfrifon cyhoeddus yn gweithio?
• Pa adroddiadau sy’n cael eu llunio gan archwilwyr cyffredinol neu bwyllgorau cyfrifon cyhoeddus?
• Pa dechnegau a dulliau y dylid eu defnyddio i fonitro gwariant gan lywodraethau?
• Neu unrhyw gwestiynau yr hoffech eu holi i’r rheini sy’n gyfrifol am wario eich arian.

Anfonwch eich cwestiynau ar Twitter drwy ddefnyddio #SeneddPAC neu e-bostiwch SeneddArchwilio@cynulliad.cymru

Yna byddwn yn gallu mynd â’ch cwestiynau i’r digwyddiad ar 18 Medi a’u bwydo i’r trafodaethau.

Digwyddiad

Lleoliad: Y Pierhead, Bae Caerdydd
Dyddiad: 18 Medi 2017
Amser: 9:30 – 4:00pm

Os oes gennych ddiddordeb yn y digwyddiad, mae nifer gyfyngedig o leoedd ar gael. I gadw lle, y manylion cyswllt yw:

SeneddArchwilio@cynulliad.cymru

Gallwch weld y diweddaraf ar y dydd ar ein ffrwd Twitter a gallwch ymuno â’r sgwrs drwy ddefnyddio #SeneddPAC

Beth sydd yn eich cwpwrdd moddion chi? Ymchwiliad y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus mewn i Rheoli Meddyginiaethau

A oes gennych bryderon am nifer yr eitemau ar eich presgripsiwn amlroddadwy?

A ydych chi wedi wynebu anawsterau o ran cael y feddyginiaeth gywir gan fferyllydd? Ydych chi wedi cael unrhyw broblemau yn yr ysbyty gyda siartiau cyffuriau anghyflawn sy’n golygu eich bod yn cael y feddyginiaeth anghywir?

Nid dyma ond ambell un o’r materion y mae’r Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus wedi bod yn eu hystyried fel rhan o’i ymchwiliad i Reoli Meddyginiaethau.

Gyda dros £800 miliwn yn cael ei wario ar feddyginiaethau a dros 79.5 miliwn o feddyginiaethau yn cael eu dosbarthu yng Nghymru bob blwyddyn, mae GIG Cymru yn defnyddio meddyginiaethau ar raddfa sylweddol. Yn y deng mlynedd diwethaf, bu cynnydd o 46 y cant yn nifer yr eitemau a ddosbarthwyd. Yn wyneb y galw cynyddol hwn, mae Llywodraeth Cymru yn annog presgripsiynu doeth, a hynny er mwyn optimeiddio meddyginiaethau fel bod cleifion yn cael y canlyniadau gorau posibl a bod y GIG yn sicrhau gwerth am arian o feddyginiaethau.

Cyhoeddodd Archwilydd Cyffredinol Cymru adroddiad ar reoli meddyginiaethau mewn lleoliadau gofal sylfaenol a gofal eilaidd ar 15 Rhagfyr 2016. Roedd yr adroddiad hwn yn trafod a yw GIG Cymru yn rheoli meddyginiaethau yn effeithiol mewn gofal sylfaenol, mewn gofal eilaidd ac yn y rhyngwyneb rhwng gofal sylfaenol a gofal eilaidd. Roedd yr adroddiad hefyd yn trafod trefniadau corfforaethol cyrff iechyd ar gyfer rheoli meddyginiaethau, fel cynllunio strategol a chynllunio’r gweithlu, proffil materion sy’n gysylltiedig â meddyginiaethau yng nghyfarfodydd byrddau a phwyllgorau, a threfniadau ar gyfer monitro perfformiad cyrff iechyd o ran meddyginiaethau.

Yn ôl yr Archwilydd Cyffredinol:

• Mae lle i wneud presgripsynu yn fwy diogel, gan sicrhau mwy o werth am arian, ym maes gofal sylfaenol;
• Mae yna risgiau o ran diogelwch ac aneffeithlonrwydd sy’n gysylltiedig â rheoli meddyginiaethau wrth i bobl fynd a dod o ysbytai;
• Mae yna broblemau mewn ysbytai o ran storio meddyginiaethau, diffyg gwybodaeth am feddyginiaethau a rhwystredigaeth oherwydd oedi yn y broses o roi presgripsiynau electronig ar waith.

Trafododd y Pwyllgor nifer o’r materion hyn gyda Llywodraeth Cymru yn ein cyfarfod ym mis Mawrth 2017.

Nododd y Pwyllgor bod y ffaith ei bod hi wedi cymryd cyhyd i gyflwyno presgripsiynau electronig (trafodwyd hyn yn gyntaf yn 2007, ond nid yw’n debygol o fod ar waith hyd nes 2023) yn destun pryder.

Maes arall yr oedd y Pwyllgor yn teimlo y gellid ei wella oedd datblygu system ganolog ar gyfer meddyginiaethau drud iawn nad ydynt yn gyffredin yn hytrach na bod gan bob bwrdd iechyd stôr o’r meddyginiaethau hyn.

Roedd presgripsiynau amlroddadwy yn destun pryder arbennig i’r Pwyllgor. Roedd aelodau’r Pwyllgor hefyd am wybod a yw’r holl feddyginiaethau a roddir i gleifion yn cael eu defnyddio neu a yw cleifion yn cronni meddyginiaethau sydd dros ben oherwydd anawsterau o ran newid presgripsiwn. Mae hyn yn bwysig oherwydd bod arian yn cael ei wastraffu bob dydd oherwydd bod cleifion yn cael meddyginiaethau nad oes angen arnynt mewn gwirionedd. Eglurodd y Llywodraeth i’r Pwyllgor fod tair rhan i’r mater hwn, gyda chyfrifoldeb ar ysgwyddau’r claf, y fferyllfa a’r sawl sy’n presgripsiynu.

Mae’r Pwyllgor yn awyddus i glywed eich profiadau o’r materion hyn, neu unrhyw ran arall o reoli meddyginiaeth – hoffem glywed eich profiadau drwy Twitter yn @SeneddArchwilio neu drwy anfon e-bost at seneddarchwilio@cynulliad.cymru.

Y camau nesaf:

Bydd y Pwyllgor yn clywed tystiolaeth gan fyrddau iechyd a fferyllwyr ym mis Mehefin i drafod i ba raddau y mae arferion gorau yn cael eu rhannu ac i glywed eu hymateb i rai o bryderon y Pwyllgor.

Gellir gwylio’r cyfarfod cyfan a gynhaliwyd ym mis Mawrth ar Senedd TV a gellir gweld trawsgrifiad o’r cyfarfod, ynghyd â’r holl dystiolaeth ysgrifenedig sydd wedi dod i law’r Pwyllgor hyd yn hyn, ar dudalen y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus. Bydd y cyfarfod ym mis Mehefin hefyd ar gael ar Senedd TV.

Canllaw i Ymwelwyr â’r Senedd

Fyddwch chi’n ymweld â Chaerdydd ar gyfer Rownd Derfynol Cynghrair Pencampwyr UEFA? Bydd croeso cynnes ichi ym mhrifddinas Cymru. Mae Cymru’n wlad llawn diwylliant a threftadaeth, ac mae Caerdydd yn lle bendigedig i ymdeimlo ag awyrgylch y digwyddiad rhyfeddol hwn.

Os byddwch chi ym Mae Caerdydd ar gyfer Gwŷl Cynghrair Pencampwr UEFA, beth am ymweld â’r Senedd ac ymweld ag un o adeiladau pwysicaf a mwyaf modern Cymru? Rydyn ni wedi llunio canllaw defnyddiol i’ch helpu i fanteisio i’r eithaf ar eich ymweliad.

Am wybodaeth mewn ieithoedd gwahanol:

Pour plus d’informations en français: link

Per informazioni in italiano: link

Para información en español: link

Beth yw’r Senedd?

Y Senedd yw cartref Cynulliad Cenedlaethol Cymru, ac mae’n ganolbwynt democratiaeth yng Nghymru. Yn adeilad seneddol modern a ddathlodd ei phen-blwydd yn ddeg oed llynedd, mae’r Senedd hefyd yn un o’r adeiladau mwyaf ecogyfeillgar a chynaliadwy yng Nghymru.

Mae hefyd yn adeilad cyhoeddus, sy’n croesawu ymwelwyr saith diwrnod yr wythnos, ac yn ymfalchïo yn y ffaith ei bod wedi derbyn Tystysgrif Ragoriaeth gan Trip Advisor.

Yn bwysicaf oll, mae’r ymweliad yn rhad ac am ddim ac mae gan y Senedd rai o’r golygfeydd gorau ym Mae Caerdydd, felly dewch i mewn i gael gweld y cwbl.

Beth sydd y tu mewn?

Y siambr drafod

Yn y Senedd mae siambr drafod Cynulliad Cenedlaethol Cymru. Os edrychwch i lawr o dan y twndis enfawr, gallwch chi weld lle mae ein gwleidyddion yn eistedd yn ystod dadleuon seneddol. Ewch ar un o’n teithiau rhad ac am ddim i ddarganfod rhagor am yr adeilad a’r hyn sy’n digwydd yma.

Caffi a Siop Anrhegion

Mae gan y Senedd gaffi (gweler rhagor am hwnnw isod) a siop hefyd, sy’n gwerthu cynnyrch lleol, cofroddion ac anrhegion. Mae yno wisgi Cymreig, cynnyrch Melin Tregwynt a chofroddion gyda brand y Cynulliad arnynt i gofio am eich ymweliad.

Arddangosfeydd

Wrth ymyl y caffi mae man arddangos lle cynhelir gwahanol ddigwyddiadau, arddangosfeydd a gweithgareddau eraill drwy gydol y flwyddyn. Dewch draw i weld beth sy’n digwydd!

Ewch ar daith dywysedig

Y ffordd orau i ddod i adnabod y Senedd yw trwy fynd ar daith dywysedig. Bydd ymwelwyr yn dysgu am hanes a phensaernïaeth unigryw yr adeilad ac yn dysgu rhagor am y gwaith a wneir gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru.

Mae’r teithiau yn RHAD AC AM DDIM. Y cyfan sydd angen ichi ei wneud yw dod i’r Senedd a byddwn yn rhoi gwybod ichi faint o’r gloch bydd y daith nesaf yn dechrau.

Mwynhewch flas o Gymru

Mae caffi y Senedd yn cynnig dewis o ddiodydd poeth ac oer, neu fe allwch chi gael blas ar rai o danteithion traddodiadol Cymreig – gallwch chi fwynhau cacen Gymreig neu sleisen o fara brith gyda photed o de.

Mae’r golygfeydd o’r man eistedd yn odidog – gwyliwch y cychod hwylio ar ddŵr disglair Bae Caerdydd, neu edrychwch ar fwrlwm gŵyl Cynghrair y Pencampwyr o dan ganopi trawiadol y Senedd.

Cyfleusterau a mynediad

Fel gydag unrhyw adeilad y llywodraeth, mae’n ofynnol i bob ymwelydd fynd drwy’r system ddiogelwch ar ei ffordd i mewn i’r Senedd. Mae ein tîm diogelwch wedi’u hyfforddi i fod yn ymwybodol o anghenion ymwelwyr sydd ag anableddau, neu’r rhai a allai fod ag anghenion penodol yn seiliedig ar eu credoau crefyddol.

Mae’r Senedd yn gwbl hygyrch gan fod mynediad ramp ar flaen yr adeilad a lifftiau i bob llawr y tu mewn. Mae system dolen glyw ar gael i ddefnyddwyr teclynnau cymorth clyw.

Mae gan yr adeilad gyfleusterau newid a gynorthwyir yn llawn ac ystafelloedd ymolchi niwtral o ran y rhywiau sy’n addas i bawb.

Tynnwch hunlun gyda’n Snapchat GeoFilter

Os ydych chi ar Snapchat – cadwch lygad allan am ein ffilter arbennig a rhannwch eich lluniau ar gyfryngau cymdeithasol!

Linciau defnyddiol:

Pour plus d’informations en français: link

Per informazioni in italiano: linc

Para información en español: linc

Tudalen Trip Advisor ar gyfer  Gynulliad Cenedlaethol Cymru.

Tudalen Facebook y Senedd.

Mae’r Hawl i Brynu yng Nghymru yn newid

Fi yw John Griffiths AC (@JGriffithsLab), Cadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau.

Gwybodaeth am y Bil Diddymu’r Hawl i Brynu

Ar 13 Mawrth, cyflwynodd Ysgrifennydd y Cabinet dros Gymunedau a Phlant, Carl Sargeant AC, y Bil Diddymu’r Hawl i Brynu a Hawliau Cysylltiedig (Cymru) gerbron y Cynulliad. Nod y Llywodraeth ar gyfer y gyfraith arfaethedig yw diogelu’r cyflenwad o dai cymdeithasol yng Nghymru drwy roi diwedd ar bob amrywiad o’r hawl i brynu a’r hawl i gaffael.

Beth mae’r newidiadau arfaethedig yn ei olygu?

Byddai’r hawl i brynu ar gyfer tenantiaid awdurdodau lleol a landlordiaid cofrestredig yn cael ei ddiddymu ar ôl cyfnod o flwyddyn o leiaf ar ôl cyflwyno’r gyfraith. Drwy gyflwyno’r gyfraith arfaethedig, nod Llywodraeth Cymru yw diogelu stoc tai cymdeithasol Cymru rhag gostwng ymhellach, gan sicrhau y darperir tai diogel a fforddiadwy i bobl nad ydynt yn gallu cael mynediad i’r farchnad dai i brynu neu rentu cartref.

Mae rhai awdurdodau lleol, gan gynnwys Sir y Fflint, Sir Gaerfyrddin ac Ynys Môn eisoes wedi atal y cynllun hawl i brynu. Byddai’r gyfraith arfaethedig yn rhoi diwedd ar y cynllun hawl i brynu yn holl awdurdodau lleol Cymru.

Sut gallai’r newidiadau effeithio arnaf i?

Wrth sicrhau bod tenantiaid presennol yn ymwybodol o’r newidiadau, mae’r gyfraith arfaethedig yn ei gwneud yn ofynnol i Lywodraeth Cymru gyhoeddi gwybodaeth am ei heffeithiau cyn i’r diddymu ddigwydd, ac mae hefyd yn rhaid i landlordiaid cymdeithasol yn eu tro ddarparu’r wybodaeth honno i’r holl denantiaid y mae hyn yn effeithio arnynt o fewn dau fis wedi i’r gyfraith arfaethedig ddod i rym. Ar ôl cyfnod o flwyddyn o leiaf wedi i’r gyfraith ddod i rym, bydd yr holl hawliau’n cael eu diddymu. Mae hyn yn golygu y gall pob tenant y mae hyn yn effeithio arno arfer ei hawl i brynu o fewn y cyfnod hwnnw, ond nid wedi hynny.

Yr hawl i brynu ar draws y DU

Mae Llywodraeth yr Alban eisoes wedi rhoi terfyn ar yr hawl i brynu a hawliau cysylltiedig yn yr Alban, ond mae Llywodraeth y DU yn gweithredu’n wahanol yn Lloegr. Mae Llywodraeth y DU wedi cyflwyno ei chynlluniau ei hun i ymestyn y polisi hawl i brynu i fwy o gartrefi.

Gwaith y Pwyllgor

Mae Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn grŵp o wyth Aelod Cynulliad o bob cwr o Gymru sy’n cynrychioli cyfansoddiad gwleidyddol y Cynulliad. Ein gwaith ni yw craffu ar benderfyniadau Llywodraeth Cymru ar faterion yn ein cylch gwaith i sicrhau eu bod er budd gorau Cymru a’i chymunedau.

Gan fod pwnc y gyfraith arfaethedig yn dod o fewn cylch gwaith y Pwyllgor, gofynnwyd inni edrych ar ei ‘egwyddorion cyffredinol’ neu’r prif nodau. Gelwir hyn yn ‘Gyfnod 1’, ac rydyn ni’n defnyddio’r rhan hon o’r broses i glywed tystiolaeth ac i lunio adroddiad a fydd yn gwneud argymhellion i Lywodraeth Cymru am newidiadau i’r gyfraith arfaethedig os oes angen. Mae gennym tan 7 Gorffennaf i wneud hyn.

Cymryd rhan

Ym mis Mai, mae’r Pwyllgor yn bwriadu cynnal sesiynau ymgysylltu â’r cyhoedd ledled Cymru i glywed barn tenantiaid am y gyfraith arfaethedig a’r goblygiadau iddyn nhw. Bydd y safbwyntiau hyn yn helpu i lywio ymchwiliad y Pwyllgor, ynghyd â’r dystiolaeth ysgrifenedig a llafar a ddaw i law.

Os oes gennych ddiddordeb mewn cymryd rhan yn y sesiynau hyn, neu os hoffech i ni ymweld, anfonwch e-bost at celyn.cooper@cynulliad.cymru.

Mae tudalen wê DialogueApp hefyd ar agor i chi gael mynegi eich barn a rhannu eich syniadau ar y Bil.

Y wybodaeth ddiweddaraf

I gael yr holl wybodaeth a’r datblygiadau diweddaraf, gallwch:

• ddilyn y Pwyllgor ar Twitter @SeneddCLlLCh;
• mynd i’n tudalen i weld gwybodaeth am ein holl ymgynghoriadau, a
• ymweld a’r tudalen Bil Diddymu’r Hawl i Brynu a Hawliau Cysylltiedig (Cymru) i gael y wybodaeth ddiweddaraf.

Y Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog yn teithio o Fae Caerdydd i Gaerfyrddin

Bydd y Pwyllgor Cynulliad sy’n gyfrifol am graffu ar waith y Prif Weinidog, Carwyn Jones, yn archwilio’r strategaeth i leihau tlodi yng Nghymru a materion eraill yn rhanbarth gorllewin Cymru.

Bydd Carwyn Jones, y Prif Weinidog, yn ymddangos gerbron y Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog ddydd Gwener 17 Chwefror am 11.00 yng Nghanolfan Halliwell, Caerfyrddin.

Beth mae’r pwyllgor yn ei wneud?

Mae gan y Cynulliad sawl pwyllgor sy’n cynnwys Aelodau’r Cynulliad o’r gwahanol bleidiau gwleidyddol i edrych yn fanwl ar wahanol bynciau, h.y. iechyd, addysg a diwylliant. Un o’u swyddogaethau yw ymchwilio i weld a yw Llywodraeth Cymru yn gwneud gwaith da.

Maent yn gwneud hyn drwy ofyn am farn y cyhoedd a thrwy gael mewnbwn gan arbenigwyr, elusennau a sefydliadau eraill. Maent hefyd yn mynd ati’n rheolaidd i holi Gweinidogion ac Ysgrifenyddion y Cabinet Llywodraeth Cymru.

Mae’r Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog yn cwrdd unwaith bob tymor yn unig, ac (fel y mae’r enw yn ei awgrymu) mae’n edrych ar yr hyn y mae’r Prif Weinidog yn ei wneud. Cadeirydd y Pwyllgor yw Ann Jones AC, y Dirprwy Lywydd. Mae pob un o’r Aelodau Cynulliad sy’n aelodau o’r pwyllgor hwn hefyd yn gadeirydd ar bwyllgorau eraill.

Y Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog – Aelodaeth

Ann Jones AM (Cadeirydd) Llafur Cymru	Jayne Bryant AM Llafur Cymru
Huw Irranca-Davies AM Llafur Cymru	Russell George AM Ceidwadwyr Cymreig
John Griffiths AM Llafur Cymru	Mike Hedges AM Llafur Cymru
Bethan Jenkins AM Plaid Cymru	Dai Lloyd AM Plaid Cymru
Lynne Neagle AM Llafur Cymru	Nick Ramsay AM Ceidwadwyr Cymreig
Mark Reckless AM UKIP Cymru	David Rees AM Llafur Cymru
Simon Thomas AM Plaid Cymru

Beth mae’r Prif Weinidog yn ei wneud?

Prif Weinidog Cymru yw arweinydd Llywodraeth Cymru ac mae’n cael ei benodi gan Ei Mawrhydi’r Frenhines ar ôl iddo gael ei enwebu gan Aelodau’r Cynulliad yn y Senedd.

Mae cyfrifoldebau’r Prif Weinidog yn cynnwys:

• penodi Cabinet sy’n ffurfio Llywodraeth Cymru;
• cadeirio cyfarfodydd y Cabinet;
• arwain ar ddatblygu a chyflwyno polisïau;
• rheoli’r cysylltiadau â gweddill y DU a chysylltiadau rhyngwladol;
• cynrychioli pobl Cymru ar fusnes swyddogol, a
• staff Llywodraeth Cymru.

Beth fydd yn cael ei drafod gan y Pwyllgor y tro hwn?

Yn y cyfarfod hwn, bydd y Pwyllgor yn canolbwyntio ar weledigaeth a dulliau gweithredu Llywodraeth Cymru ar gyfer lleihau tlodi yng Nghymru. Darllenwch fwy am y mater.

Hoffai’r Pwyllgor hefyd drafod materion pwysig eraill yn rhanbarth gorllewin Cymru. Os oes mater yr ydych am iddo gael ei drafod, gallwch awgrymu pwnc trafod ymlaen llaw.

Sut gallaf wylio?

Mae croeso i chi ddod i wylio trafodion y Pwyllgor. Cysylltwch â ni drwy ein llinell archebu. Os ydych yn byw yng Nghaerfyrddin neu yng ngorllewin Cymru, gallwch hefyd awgrymu pwnc trafod ymlaen llaw.

Os na allwch fod yno eich hun, bydd modd gwylio’r cyfarfod yn fuan iawn wedyn ar Senedd.tv.

Annog y cyhoedd i gymryd rhan yng ngwaith y Cynulliad

Mae gwella ymgysylltiad â phobl Cymru yn flaenoriaeth fawr i ni yn y Cynulliad. Rydym wedi bod yn gwneud hyn fwyfwy drwy gynnwys pobl mewn trafodaethau gyda phwyllgorau’r Cynulliad ar faterion sy’n agos at eu calon.

Mae hyn yn chwarae rhan bwysig o ran helpu pwyllgorau’r Cynulliad i graffu ar waith Llywodraeth Cymru. Yn ddiweddar rydym wedi bod yn edrych ar ba effaith y mae’r prosiectau cyfranogi hyn yn ei chael ar y dinasyddion hynny sy’n cymryd rhan.

Fel rhan o ymchwiliad Pwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau i Ardrethi Busnes, cymerodd busnesau bach o wahanol rannau o Gymru ran mewn cyfweliadau fideo gyda swyddogion allgymorth. Dangoswyd eu cyfraniadau i Aelodau’r Cynulliad a bu o gymorth i lywio gwaith craffu’r Pwyllgor.

Ar ôl cymryd rhan yn y cyfweliad fideo, a chael y wybodaeth ddiweddaraf gan staff y Cynulliad am ganlyniadau eu cyfraniad, gofynnwyd i’r cyfranogwyr a oeddent yn teimlo eu bod wedi cael y cyfle i fynegi eu barn, a phe byddent yn cael y cyfle, a fyddent yn cymryd rhan mewn gweithgaredd fel hyn eto.

Gofynnwyd iddynt hefyd ddatgan faint yr oeddent yn cytuno neu’n anghytuno â’r datganiadau canlynol cyn iddynt gymryd rhan, a sut yr oeddent yn teimlo am yr un datganiadau ar ôl cymryd rhan:

• Nid oes gan bobl fel fi lais yn y penderfyniadau y mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn eu gwneud
• Mae gennyf yr hyder a’r wybodaeth sydd eu hangen i gymryd rhan mewn gwleidyddiaeth
• Yr wyf yn gwybod pa rôl y mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn ei chwarae o ran sicrhau bod Llywodraeth Cymru yn gwneud ei gwaith yn iawn
• Yr wyf yn rhoi llawer o sylw i wleidyddiaeth Cymru
• Mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn hanfodol i’n democratiaeth
• Yr wyf yn gwybod pa benderfyniadau sy’n cael eu gwneud yng Nghymru gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru
• Byddaf yn pleidleisio mewn etholiad sydd ar y gweill gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru

Hwn oedd y tro cyntaf inni fesur effaith cymryd rhan yn un o’n mentrau ymgysylltu o safbwynt y cyfranogwyr. Mae’r canlyniadau wedi dangos inni y byddai’r holl gyfranogwyr yn cymryd rhan eto pe byddent yn cael y cyfle, ac roeddent yn teimlo eu bod wedi cael y cyfle i fynegi eu barn. Roedd y  newid mwyaf arwyddocaol mewn canfyddiad wrth gymharu’r ymatebion cyn ac ar ôl cymryd rhan yn amlwg gyda’r datganiadau canlynol:

• ‘Nid oes gan bobl fel fi lais yn y penderfyniadau y mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn eu gwneud’: nid oedd dim un o’r cyfranogwyr yn anghytuno â’r datganiad hwn cyn cymryd rhan, o’i gymharu â 67% a oedd yn anghytuno â’r datganiad ar ôl cymryd rhan.
• ‘Mae gennyf yr hyder a’r wybodaeth sydd eu hangen i gymryd rhan mewn gwleidyddiaeth’: roedd hanner y cyfranogwyr yn anghytuno â’r datganiad hwn cyn cymryd rhan, tra roedd 88% yn cytuno â’r datganiad hwn ar ôl cymryd rhan.

Ein bwriad yw ceisio casglu’r math hwn o wybodaeth ar gyfer yr ystod o wahanol fentrau ymgysylltu yr ydym yn eu darparu yma, er mwyn inni ddeall eu heffeithiolrwydd a gwella ein cynnig yn y dyfodol.

Darllenwch fwy: Soniwyd am ymgysylltu â’r cyhoedd yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru mewn neges yn ddiweddar gan Kevin Davies a Cristina Leston-Bandeira ar y blog Parliaments and Legislatures. [Saesneg yn unig]

Mae Kevin Davies yn Uwch Reolwr Ymgysylltu â’r Cyhoedd yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru.

Y diweddaraf am y Cynulliad – dilynwch un o’m sianelau cyfryngau cymdeithasol.

---

Pa mor hawdd yw hi i gyfrannu at ein gwaith? Pa newidiadau y gallem eu gwneud i annog mwy o bobl i gymryd mwy o ran?

Rydym yn cynnal arolwg anghenion defnyddwyr tan ddydd Gwener 10 Chwefror 2017 a hoffem glywed eich syniadau.

Beth all Cymru ei wneud i fynd i’r afael ag unigrwydd ac unigedd?

Mae ffigurau gan Age Cymru yn dangos bod 75,000 o bobl hŷn yng Nghymru yn teimlo unigrwydd neu unigedd.  Dywedodd bron i hanner y rhai a holwyd mai eu set deledu neu eu hanifail anwes oedd eu prif gwmni.

Mae Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon y Cynulliad Cenedlaethol wedi dechrau ymchwiliad i edrych ar sut y mae’r broblem hon yn effeithio ar bobl hŷn yng Nghymru. Bydd yn edrych ar ba gymorth sydd ar gael i bobl hŷn a beth arall y gellir ei wneud i fynd i’r afael â’r broblem. Bydd y Pwyllgor hefyd yn edrych i ba raddau y gall mentrau a sefydlwyd i fynd i’r afael ag unigrwydd ac unigedd ymhlith grwpiau eraill hefyd helpu pobl hŷn.

Mae tystiolaeth i awgrymu y gall unigrwydd ac unigedd gael effaith sylweddol ar iechyd corfforol a meddyliol, a gall achosi iselder, problemau cysgu, straen, a hyd yn oed problemau gyda’r galon.

Felly mae’n bosibl y gallai atal unigrwydd ac unigedd leihau’r galw a’r pwysau ar wasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol.

Nid yw unigrwydd ac unigedd yn golygu’r un peth – mae modd profi’r naill heb y llall. Gall person deimlo unigrwydd mewn ystafell orlawn, ac unigedd mewn cymuned wledig neu hyd yn oed i’r gwrthwyneb.

Mae Gweinidog Iechyd y Cyhoedd a Gwasanaethau Cymdeithasol eisoes wedi cydnabod bod y broblem o unigrwydd ac unigedd yn fater iechyd y cyhoedd pwysig, tra bod Comisiynydd Pobl Hŷn Cymru wedi gwneud mynd i’r afael â’r broblem yn flaenoriaeth.

Mae gan Lywodraeth Cymru eisoes gyfres o ddangosyddion i wirio ei chynnydd o ran cyflawni ei ‘nodau lles’ ac un ohonynt yw monitro ‘canran y bobl sy’n unig’.

Bydd y Pwyllgor yn edrych ar y pwnc cymhleth hwn a’r ystod eang o wasanaethau a all effeithio arno fel iechyd, gofal cymdeithasol a gwasanaethau cymunedol, trafnidiaeth a hyd yn oed mynediad i’r rhyngrwyd.

Dywedodd Dr Dai Lloyd AC, Cadeirydd y Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon:

“Gall unigrwydd ac unigedd effeithio ar unrhyw un, boed yn gyflogedig neu wedi ymddeol, yn byw mewn tref, dinas neu gefn gwlad.

Rydym eisoes yn gwybod bod y problemau’n effeithio ar nifer fawr o bobl hŷn. Gallai mynd i’r afael â’r broblem helpu unigolion i deimlo’n well a gallai hefyd olygu llai o alw ar ein gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol.

Os ydych chi neu rywun yr ydych yn ei adnabod yn cael, neu wedi cael ei effeithio gan broblemau unigrwydd neu unigedd, neu os ydych yn ymwneud â gwaith i’w cefnogi, hoffem glywed am eich profiadau ac am y syniadau rydych chi’n credu a allai helpu.”

Os hoffech gyfrannu at yr ymchwiliad, gallwch ddod o hyd i ragor o wybodaeth, gan gynnwys sut i wneud hynny, ar dudalennau’r Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon ar wefan y Cynulliad Cenedlaethol.

Bydd y Pwyllgor yn cynnal sesiwn Facebook Fyw ar 25/01 am 17.20 i siarad mwy am yr ymchwiliad a gwahodd pobl i gymryd rhan.

Gallwch hefyd gael y wybodaeth ddiweddaraf am yr hyn y mae’r Pwyllgor yn ei wneud drwy ei gyfrif Twitter – @SeneddIechyd.

Diwylliant, y Gymraeg a Chyfathrebu – Y cyhoedd yn penderfynu ar destun ymchwiliad un o Bwyllgorau’r Cynulliad

Yn ystod y misoedd diwethaf, mae Pwyllgor Diwylliant, y Gymraeg a Chyfathrebu Cynulliad Cenedlaethol Cymru wedi gofyn i bobl Cymru benderfynu ar y materion y dylai’r Pwyllgor ymchwilio iddynt.

Er bod Pwyllgorau’r Cynulliad yn ceisio cynnwys y cyhoedd yn eu gwaith yn rheolaidd, ac wedi gwneud hynny drwy ddulliau amrywiol (gan gynnwys cynnal digwyddiadau, grwpiau ffocws, sgyrsiau ar y we, arolygon barn, cyfweliadau fideo a gweithdai, ynghyd â defnyddio aps ceisio barn torfol), dyma’r tro cyntaf i un o Bwyllgorau’r Cynulliad ofyn i bobl Cymru benderfynu ar destun ymchwiliad.

Sut y cafodd y syniadau eu casglu?

Cynhaliodd James Williams o BBC Cymru Wales gyfweliad â Bethan Jenkins AC, Cadeirydd y Pwyllgor, ar Facebook Live—y digwyddiad cyntaf o’r fath yn hanes y Cynulliad Cenedlaethol. Anogodd Bethan bobl i gysylltu â hi ac i awgrymu meysydd blaenoriaeth.

Gwahoddodd y Pwyllgor bobl i awgrymu syniadau ar Facebook a Twitter a thrwy e-bost. Yn ogystal, cynhaliwyd digwyddiad yn yr Eisteddfod Genedlaethol er mwyn parhau â’r sgwrs.

Beth ddywedodd pobl?

Cafwyd nifer o awgrymiadau gan amrywiaeth o sefydliadau, grwpiau ac unigolion, a chafodd y syniadau hyn eu grwpio a’u cyflwyno i’r Pwyllgor. Yna, gwiriodd yr Aelodau yr eitemau ar y rhestr gyhoeddus hon yn erbyn y meysydd blaenoriaeth a oedd wedi dod i’r amlwg mewn sesiwn gynllunio flaenorol.

Roedd tipyn o dir cyffredin rhwng meysydd blaenoriaeth Aelodau’r Pwyllgor a’r rhestr gyhoeddus, gan gynnwys:

• sut y gellir cyflawni’r uchelgais o sicrhau miliwn o siaradwyr Cymraeg
• pryder am y dirywiad parhaus yn y cyfryngau lleol a newyddiaduraeth leol
• diffyg portread o Gymru ar rwydweithiau darlledu’r DU
• rôl radio yng Nghymru
• cylch gwaith, cyllid ac atebolrwydd S4C